My photo
Um escritor, um poeta, um aventureiro,

Tuesday 28 July 2009

Tamba saida maka ita "kontinua deposita konfiansa" ba PM Xanana Gusmao

Ema balun dehan "atentatdu 11 de Fevereiru 2008 kontra presidenti da republika Ramos Horta no primeiru ministru Xanana Gusmao hanesan telenovela ou jogadas politika". Atu teoria ida ne'e tebes ka lae, ita presija hein resultadu final hosi julgamentu nebe lao daudaun hasoru 28 arguidus iha kazu 11/02.

Ohin loron, ita labele haluha katak molok mosu atentadu 11/02, major Alfredo Reinado divulga DVD nebe halo akuzasaun maka'as kontra PM Xanana Gusmao. Se maka fo suporte ba major Alfredo hodi halo divulgasaun ida ne'e? Tamba saida maka major Alfredo divulga DVD ne'e?

Mos, molok atentadu 11 de Fevereiru mosu, Fretilin nia ulun bo'ot, Mari Alkatiri ho nia grupo hasoru malun ho lideransa AMP, PM Xanana Gusmao ho nia grupo iha presidenti da republika Ramos Horta nia uma hodi diskuti konaba eleisaun antisipada. Iha reuniaun ida ne'e, PM Xanana hateten katak: AMP bele resolve problema hotu nebe Fretilin husik hela, inklui kazu petisionariu, deslokadus no seluk tan. Se maka hakarak eleisaun antesipada iha Timor Leste? Tamba saida maka Fretilin hakarak halo eleisaun antesipada iha Timor Leste?

Atentadu 11 de Fevereiru laiha ligasaun ho ideia atu sobu governu AMP? Hanesan ema Timor, hau iha kuriosidadi atu hatene se maka hamrik iha atentadu 11/02 nia kotuk. Apakah 11/02 hanesan "krimi murni" ou "11/02 iha interesse politiku seluk". Ita hotu husu atu julgamentu konaba "11/02"( nebe hetan atensaun maka'as hosi media nasional no internasional) tenki lao halo lolos no hotu lalais atu nune ita hotu bele hatene se maka hanesan autor prinsipal iha sirkulu de diabu iha Timor Leste.

Hafoin tiha atentadu 11/02, Mari Alkatiri hateten katak atentadu hasoru Xanana hanesan telenovela. Apakah Xanana maka rekayasa atentadu 11/02. Imposivel atu fiar teoria ida ne'e. Imposivel atu PM Xanana uza nia fen, oan sira (hotu-hotu sei tinan kiik) no GNR (nebe halo salvamentu ba PM Xanana nia familia iha 11/02) hanesan objektu iha atentadu 11/02. Imposivel GNR hanesan orgaun ida nebe iha prestijiu internasional mete iha telenovela hanesan akontesimentu 11/02.

Susar atu fiar teoria nebe dehan PM Xanana halo telenovela iha 11/02. Ema hanesan PM Xanana sakrifika-an tomak hodi liberta rai Timor hosi dominiu politiku Indonesia nebe ohin loron ema hotu-hotu bele goja "hasil kemerdekaan". Ohin loron, ema hotu-hotu bele teberetek hanesan ema Timor independenti. Ohin loron ema hotu bele hakilar tun sae, bele hakerek livre, bele hananu livre, bele halo viajem tun sae, bele haruka oan sira kontinua eskola, bele manan tender oi-oin, etc....

Simplisidadi no honestidadi hosi PM Xanana halo ema Timor barak "kontinua deposita sira nia konfiansa" ba PM Xanana Gusmao. Ne'e duni teoria nebe hateten katak PM Xanana Gusmao halo telenovela iha 11/02, hau la fiar.

Koligasaun Fretilin ho CNRT

Ikus-ikus ne'e Mari Alkatiri, sekretariu jeral Fretilin, koalia konaba "possivel" koligasaun entre Fretilin ho partidu CNRT. Ideia ida ne'e halo ema barak hakfodak. Hakfodak tamba, hafoin tiha tentativa oi-oin (desde 2007 to'o ohin loron) atu halo lakon kredibilidadi PM Xanana Gusmao iha palku nasional no internasional, ikus mai Mari Alkatiri rekonyese papel PM Xanana nian iha Timor.

Ema balun konsidera hanesan "derota antesipada hosi Mari Alkatiri". Balun dehan "ida ne'e hanesan estratejia foun hosi Mari Alkatiri hodi destroi (fahe halo rahun) partidu sira nebe hanesan aliadus CNRT nian".

Atu derota antesipada ou estratejia foun hosi Mari Alkatiri ka lae, ita hotu husu atu lider politiku sira kontinua tau hanoin hamutuk hodi hadia ema Timor nia moris.

Aktualmente Timor Leste iha ona dalan diak, ne'e duni Timor Leste la presija tan eleisaun antesipada iha 2010 ou 2011.

Celso Oliveira

15 comments:

  1. entaun nune oan hakarak Amp ukun to tinan hira,..fretilin bele taka biti ona para ba descansa deit para hare partido seluk halo ba rai timor,..se bele karik hatete mai para fretilin bele bubar ona tan dehan timor oan tomak agora hare diak liu maka Amp ona,..nune diak se AMP maka lori to mate deit ona..
    democracia lalika ona usa,..
    Oan sira la hatene sedak maka tempo funu ho tempo ukun iha depois independencia..

    buat rua ne la hanesan..
    uluk hasoru inimigo ,..agora lae ,hasoru amigo.

    democracia tenki funciona..ne maka politik sira sempre han malu..
    se Xanana maka lo deit ,entaun ;

    Fretilin ho FDTL sira nebe maka luta la folin ona..
    Mari Alkatiri bele sala ,.maibe fretilin la sala..
    se xanana nunca sala ,entaun sobu tiha igreja iha timor i ita adora deit Xanana tanba nia sai hanesan maromak ona...
    realidade tenki simu oan sira,..labele sai deit apoiante xanana nia ,maibe tenki sai apoiante nebe maka aceita realidade se Amp lakon iha elesaun ou elesaun anticipada mosu .

    maka nee deit oan sira

    katuas

    ReplyDelete
  2. Jovem sira ita dehan katak impossivel xanana ka GNR halo telenovela ka filme maibe hau bele hatete katak iha processo politico nia laran iha buat barak foer oh invisivel cidadaun normal nunka imagina nem sonha. Iha democrasia nia laran Ita bele interroga ka duvida kona ba processos sumarios maibe ita tenki simu resultado final husi tribunal,toó ita kaer uluk uvas, sei vindimas.
    Mito

    ReplyDelete
  3. Tio Bere esplika tansa Mari hakarak halo koligasaun ho CNRT?

    ReplyDelete
  4. Koalia kona-ba XG ita dada lia la kotu. Ha'u apresia belun nia artigu sira-ne'e ne'ebe ko'alia kona-ba lalaok ita-nia rain nian. Ba ita ne'ebe fiar nafatin iha espiritu rezistensia, katuas XG kontinua sai nu'udar Maun Boot, Maun Abut ne'ebe hatudu dalan nafatin ba ita atu hateke ba oin. Nia laos Maromak, nia laos anju, maibe nia iha karisma. Ne'e ita labele nega. Ita labele adora nia, maibe ita tenke, halo nusa mos, respeita, no labele hatun nia oin. Nia sala, ita tenke kurriji, sein duvida. Maibe, keta tafui kabeen tan nia. Ita tenke matan moris, neon nain.

    Abe Barreto

    ReplyDelete
  5. koligasaun ho Cnrt....

    1.
    Mari Alkatiri hakarak hare se CNRT hakarak halo koligasaun ho Fretilin hanesan halo koligasaun ho partido seluk para hatun fretilin , ne politika ida hosi fretilin para sadere cnrt ba parede,...politika hanesan ne duni, tenki halo propaganda i contra propaganda nebe maka AMP ho ulun CNRT sira halo contra fretilin,.
    agora depende deit cnrt nia resposta,..depois maka ita hare.

    mas Koligasaun entre CNRT ho FRETILIN nunca atu existe

    2.
    Mari hare katak cnrt nunca tau iha nia ulun fatuk para atu koliga ho fretilin,.tanba nunca i la existe koligasaun CNRT ho FRETILIN.
    tanba partido cnrt forma tanba iha objectivo ida .

    ita hatene hotu objectivo ne.....
    ----------------------------------------------------------------------------------------
    continua tan.................

    ReplyDelete
  6. 3. Kuandu xanana uluk sei hanesan Presidente RDTL nian,. ba halo visita ba australia ho indonesia ,.nasaun rua ne sempre hatete ba xanana katak sira hakarak ajuda timor ,maibe sira hare kata fretilin mak hanesan obstaclo ba sira nia relasaun ho Timor.
    Xanana rasik kolia ba nasaun rua dehan katak ,.facil kuando hau fila maka hau halo movimento ida.

    4.Australia ho Indonesia hakarak fretilin ne acaba ou se sai partido kiik ida laiha tan forsa iha timor ona, ne para sira mos tur descansa ona,..
    ne maka timor oan barak agora influencia ho australia i indonesia nia propaganda para hakarak discrimina ho hakarak acaba ho fretilin nia existencia..

    fretilin luta tahan timor hosi invasor maibe agora fretilin nia ema maka sai vitima iha processo iha timor nee,.refugiado barak halai iha crise 2006 ne mos ema fretilin deit,.
    fretilin sai hanesan partido ida vitima ona..

    5. Xanana rasik kolia iha televisaun ,katak bele precisa ami hola democracia i bele hola para estabildade iha timor..

    tanba sa maka xanana hanesan lider karismatika nudar pai de libertasaun nian , nusa maka kolia fali palavra ida dehan ( HOLA ) ne.

    agora hau hakarak oan sira iha forum ne maka fo resposta kona ba lia ida dehan ( HOLA ) ne significa seda


    hau bele fo maibe ,.hau hakarak imi maka fo diak liu ,tanba hau koinhese xanana 19 anos

    ReplyDelete
  7. Obrigadu ba lia nain Abe Barreto nebe haruka komentariu furak iha blog ida ne'e. Ba sira seluk nebe la uza naran los, hau husu atu uza naran lolos atu nune ita nia dadalia bele sai furak liu tan.

    Celso Oliveira

    ReplyDelete
  8. AMI NIA NARAN LOLOS MAKA BERE GAU KAIDAU BIBERE

    SIRA NARA DOMINGOS GA OU ABE BARETO ,ANTONIO HO SIRA SELUK TAN NE LAOS NARAN PURO TIMOR NIAN,..NARAN FALSU PORTUGUES SIRA MAKA LORI BA TIMOR,...

    NEBE HAU KATUAS BERE USA DUNI HAU NIA NARAN AVO SIRA TIMOR NIAN

    ReplyDelete
  9. Katuas bere ne' e laos Fretilin...nia tauk halo komentario kona ba koligasaun Fretilin Maputo ho CNRT...dehan saida?

    Viva Fretilin mudanca...
    Hakribit Metodo foti liman
    Hakribit Guarda Vermelha Alkatiri {milicia}
    Hakribit politka "copy anda paste"
    Timor iha ASIA laos iha Europa ka Africa

    ReplyDelete
  10. This comment has been removed by a blog administrator.

    ReplyDelete
  11. Uza naran Domingos, Manuel ou naran portuguez seluk iha ema Timor nia naran la signifika ameasa ou violasaun iha ema Timor nia kultura/moris.

    Ohin loron, labarik Timor barak maka moris " fora de Timor", i sira uza naran artistas, futebolistas, cantores, seluk-seluk tan i ida ne'e la signifika sira laos Timor oan.

    Ita sai sidadaun mundu nian i labele hateke demais hosi aspetu negativu. Fo hanoin diak hodi hadia ita nia rai no povo Timor.

    Celso Oliveira

    ReplyDelete
  12. entaun ,.nusa portugues sira mai moris iha timor ne ,.sira la tau tok timor nia naran,..mauleki ruma,.
    timor ne iha nia parte fraco maka nunca reconhese nia indentidade lolos,.maibe taran tuir deit cultura seluk ,ne maka timor nunca moris iha paz tan deit cultura barak,..balun moris iha australia lori nia cultura australia nian ,.nebe maka moris iha portugal lori sira nia kultura portugues,..sira moris iha indonesia mos lori sira nia cultura mai iha timor hotu,.
    ema africa sira ou ema atambua sira ,maluku sira singapura sira ,indonesia kuandu sira nia oan moris mai tau naran primeiro bele estrangeiro ,maibe naran kotuk ou apelido sempre naran original los,..nusa maka timor labele halo,..moe karik tanba naran sira ne ,.

    hau hatene portugues ida iha timor nia oan moris nia usa fali naran timor nian maka ba sarani,..nia tau labarik nia naran fernando loro matan..
    nusa maka timor rasik ba hela iha entrageiro labele tau sira nia oan hanesan timor ruma ,..nusa maka tenki lori tomak naran futebolista sira ou naran presidente ruma iha liur neba,..ne mos hau hare oan celso nia comentario la halai los ho timor nia kultura lolos,..
    hau senti oan celso nunca iha naran antigo timor nian karik,..se hakarak sai poeta timor ou romance timor nian tenki kaer kultura ho raiz timor nia maka diak,.laos kaer fali LUIS CAMÔES OU FERNANDO PESSOA I CAMILO CASTELO BRANCO,.
    bele usa sira hanesan referencia ,maibe laos kaer fali sira metodo para hakerek,..

    laos hau hatete tau naran lolos timor nian ne katak hau hanoin negativo ba timor ,.ne hanoin sala oan sira,..hakarak sai cidadain mundo nia didiak , entaun tenki hatudo uluk imi nia kultura lolos ba mundo,.para ema hatene imi dehan timor,..laos tanba moris deit iha liur ne ,..estrageiro ona,..iha fatin barak hakarak mai pasear deit i soe hela propaganda iha timor .depois fila tiha timor oan barak maka baku malu,..

    maka ne deit..

    Katuas Bere

    ReplyDelete
  13. kona resposta ba anonimato ida comentario iha blog ne ,husu katak hau atu esplika sobre fretilin hakarak koliga ho CNRT ...

    1. hau hate deit katak koligasaun fretilin ho CNRT nunca atu bele existe tanba ,CNRT anti ftretilin.

    2.ne estrategica politika fretilin nia deit para hare CNRT nia resposta,.laos ftretilin laokon votos barak maka husu koligasaun ne,.maibe kontrario fali katak fretilin nia ema barak nafatin i sei manan elesaun mai nee..
    CNRT so halo koligasaun ho partido barak maka bele hetan governo,.maibe fretilin mesak deit mos bele manan hela.

    3.hau kolia fretilin ne laos hare ba Mari Alkatiri ka ou Luis Guterres.maibe hau hare hanesan partido povo nian..( historia)

    4.Fretilin hatene katak CNRT nunca atu bele manan elesaun mesak,..ne mak jogada politika Mari nia atu dudu CNRT ba parede..propanganda maka nee..

    5.Proxima elesaun CNRT la manan nafatin,.tanba partido sira hanesan PD ho ASDT sei manan votos makas tan,ne maka CNRT laiha dalan tan para atu halo koligasaun nafatin ho partido seluk (fora fretili) para atu ukun timor to tinan rihun ida..


    tuir hau nia hare Fretilin renovado sira nunca atu iha voz makas i cria momvimento makas para hatun FRETILIN..
    tanba Vicente maubucy halo koligasaun subar ho Abilio Aroujo nebe ema hatene pro indonesia nian,..
    Vicenti Maubucy sempre halo encontro subar ho Abilio Aroujo i husu Apoio financeira ba Abilio,..ne nunca atu hetan voz iha timor tanba kontra principio Fretilin nia i povo sira nebe maka mate ona tanba timor..

    bele viva Fretilin renovado to kakorok maran ,mas nunca atu hetan fatin tanba imi lao taran an tun sai deit ba partido seluk para hakarak hamate fretilin.

    Maka ne deit

    Katuas Bere


    ps: kona ba sobre Alfredo nia mate ne,..
    ema barak dehan Fretilin maka iha kotuk,..maibe ne Ami hamansa tiha maka kolia, tanba Alfredo ema Xanana nia,.i nusa maka sira han malu fali kuandu fretilin MOnu ona,..

    hare deit nia mate ne han kilat musa ida deit iha los matan ,.
    iha rai ida nebe maka ema ba halo assalto nia sira maka mate fali,..ne tropa beik sira karik,..
    se iha confronto karin nusa maka Alfredo Leopoldino han kilat musa rua deit i iha tan ulun lolos,.
    normal confronto armado sempre isin han kanek barak,..
    sera ida ne mak la bolu dehan bot balu maka la monta plano ne para habadak lalais Alfredo nia vida para Problema 2006 para taka ona..
    husu deit Alfredo ne se nia ema Criação..???

    ReplyDelete
  14. La bele haluha katak semana ida molok mate Alfredo sei hasouru malu ho Deputado fretilin nian iha Riheu, Ermera. Mari Alkatiri confirma duni sorumut ne' e hodi halo convergencia de objectivos, convergencia ne' e saida los?, komunikasuan social mos hatene maibe laos noticia primeira maun. Tan sa Fretilin gasta osan ba produz Major Alfredo ninia entrevista hodi fahe mos ba ami iha foho hodi hare...? Se Alfredo em Xanana nian, Nusa mak deputado Fretilin sira ba hasouru no CCF confirma katak atu halo "convergencia de objectivos"? anonimo bere ne' e koalia arbiru deit...la hatene hare aprende ho colega sira

    Fretilin mudanca (anti-voto braco no ar)

    ReplyDelete
  15. los duni Irmaun Anonymous nia kolia ,..ita hatene barak duni,..
    maibe oan bele hatete hau aprende tan entaun,..diak,..hau mos hatene deit uluk luta iha ailaran , ladun hatene duni kona buat oan sira hatene ne..
    maibe katuas bere so hatete deit dehan Alfredo ne Ameaça ba AMP loas ba FRETILIN..
    tanba fretilin, Afredo ho xanana sira rasik maka dudu sai hosi governo,.mas ikus fali mai Alfredo ho Xanana han malu fali tanba seda ( keta fahe osan la hanesan karik...
    ,..
    Fretilin sira nia deputado ida ba kolia ho Alfredo ne laos para atu ba oho PR ou PM ..maibe para kolia ba atu halo presaun ba PR para halo eleisaun anticipada..tanba Governo AMP rasik la aceita elesaun antipada kuandu PR Ramos Horta ba visita iha brazil ,.hatete ba Presidente Lula da Silva katak timor bele halo fali elesaun anticipada...
    maibe Xanana rasik revolta ho declarasaun PR Ramos Horta nia iha Brazil.

    Convergencia de Objectivo ne maka kona ( Eleisaun Anticipada ) laos atu halo plano ba ataka Presidente.
    para ja ataka ba PM Xanana ne buat Bosok ida ..iha realidade falsu maka barak
    bele mai halo investigasaun ,.assalto Xanana ne rekaisa deit ,..depois maka ita hare se hau bosok,..hein deit oan sira ..

    Agora fretilin mos halo muda an iha atitude oan i iha mundança ona, ne maka fretilin renovado mos bele mate ona dalan laiha ona para atu propaganda.,..tanba lakon tereno ona,..

    hare deit elesaun agora mai fretilin maka sei manan, la fiar mas oan sira tenki simu realidade..
    CNRT nunca manan eleisaun tanba anti Fretilin..

    oan hare aprende didiak politik ba,..labele sai ema matene deit ho estuda bot deit maibe kolia maka barak . acção liaha..
    oan keta foin aprende le livro ho hare politik..
    maibe politik ne at ,.se la hatene tama fo an ba mate let deit..
    ema oho hanesan Alfredo nebe maka halai tun sae ba taran an iha bot barak i ikus mai sira amigo hemu ran hamutuk para halo revolusaun kontra fretilin ne trasa plano hodi oho malu fali,..ate PR Ramos Horta mos atu sai Vitima tan,,,

    maka ne deit..kolia ho oan sira sai lakon tempo tan ,tanba experiencia la to fundo kona ba politica i laiha visaun kona ba kosenkuensia politica nia iha ita nia vida rasik..

    hakarak sai heroi hotu maibe ida rua mak sei aproveita oan,.resto sai vitima i mate let deit hanesan Alfredo i familia sira deit kala ba tanis iha RATE...
    bot sira tur baku liman nafatin..............~


    Katuas Bere

    ReplyDelete