My photo
Um escritor, um poeta, um aventureiro,

Thursday 16 June 2011

Jornal Ida ba Arte Marsiais no Rituais Sira


Ohin loron, iha mundo modernu, "MEDIA" dezenpenha funsaun importanti tebes. Iha Timor Leste, agora ne'e, partidu sira seluk preokupa ho prezensa Radio Maubere 99,9. Objektivu hosi Radio Maubere 99,9 atu habelar no haburas dutrina Fretilin nian.

Iha biban ne'e, laos konaba Radio Maubere 99,9 mak hau atu hakerek.
Saida mak hau atu hakerek maka konaba oinsa mak governu kria "Media" ida ba "kalangan" artes marsiais no rituais iha Timor Leste.

Objektivu nebe mak sei alkansa maka:
1. Liu hosi jornal arte marsiais no rituais nian, publiku bele hatene opiniaun/hanoin/hakarak/ideias/objektivu hosi grupu ida-ida nian.
2. Grupu ida-idak bele identifika problemas no fasil buka dalan ba solusaun, tamba ema hotu-hotu bele hato'o sira nia hanoin liu hosi "dalan" ida deit.
3. Bele halakon konseitu negativu konaba artes marsiais no rituais iha Timor Leste. Duranti ne'e, ema barak dehan arte marsiais no rituais mak kria problemas iha Timor Leste. Liu hosi jornal arte mariais no rituais, bele hatudu aspektu positivu no bele muda ema nia hanoin nebe negativu.
4. Ita bele identifika ema nebe iha talentu, ou, kapaz iha area arte marsiais hodi bele representa Timor Leste iha "turnamentu nasional no internasional" sira nebe relasiona ho arte marsiais.
5. Stabilidadi Nasional. Hotu-hotu iha kompromissu hamutuk atu hari'i Unidadi no Paz iha Timor Leste.
6. Hotu-hotu koopera ba malun hodi bele halao dezenvolvimentu nasional.

Celso Oliveira

Friday 3 June 2011

Timor Leste: FRETILIN

Ohin loron, partidu historiku sira, tantu FRETILIN mos UDT tenki nakloke ba realidadi foun. Sira tenki simu lideransa foun hodi bele hadia sira nia partidu, konsolida-an no hanoin ba oin. Se sira kontinua ho lideransa antigu, entaun sei lori desastre ba sira.

UDT iha lideransa foun maka Gilman Santos. Enkuantu Fretilin kontinua ho lideransa antigu maka Mari-Lu Olo. Parese iha Fretilin nia laran laiha tan ona ema seluk nebe maka bele sai lider foun hodi bele hadia no lori Fretilin ba oin.

Hau hein katak hosi Kongressu nebe mak oras ne'e prepara daudaun, partidu Fretilin sei hamosu lideransa foun atu nune bele atinji objektivu nebe mak ema barak deposita, "hadia partidu-hadia nasaun".

Kazu kontrariu, sei lori desastre ba Fretilin rasik.

Celso Oliveira,
Gosta hakerek historia badak no dadolin Timor nian.

Thursday 2 June 2011

2012 Lekiraok Sira Mak Sei Ukun




Iha loron ida, lekiraok sira iha monte perdido neba, halibur hamutuk iha fatin ida hodi desidi tun ba Dili, kapital Timor Leste. Sira ba halo demonstrasaun bo'ot iha sidadi nebe oras ne'e nakonu ho buat oi-oin.

Primeiru, sira hare'e katak besik ona eleisaun prezidensial no lejislativa, entaun ema politikus sira komesa halo kampanya tun-sae. Halo sira nia promessa oi-oin. N'e duni, lekiraok sira ne'e lakohi lakon tempu. Sira mos ba ejiji sira nia direitu.

Segundu, sira hare'e katak ejisti kiak no riku maka'as. Ema kiak, kiak ba bebeik, ema riku, riku ba nafatin.

Sira to'o iha Parlamentu Nasional, sira hare'e hetan deputadus 65 diskuti malun hela. Balun tuku mesa, balun dudu sae faru liman, balun tau liman ba ibun, balun basa liman, balun hare'e hela facebook no seluk-seluk tan. Lekiraok bot dehan ona ba lekiraok kiikoan sira: "ema sira ne'e servisu maka'as duni. Sira servisu la para to'o sira husik hela sira nia familia rungu ranga, sira nia militantes sira halai tun-sae tama partidu arbiru deit".

Lekiraok lao to'o Governu, Presidenti, Tribunal, ema hotu-hotu servisu la para no servisu maka'as. Lekiraok bot dehan ba lekiraok kiikoan sira: "normalmente besik ona eleisaun, ema hotu-hotu hatudu duni katak sira ema seriu, la halimar ho povo nia terus no povo nia halerik".

Maibe, iha dalan nia ninin, sorin los no sorin karuk, lekiraok hetan ema kiak barak, labarik kiikoan sira nebe fan sasan iha estrada laran, ferik-katuas sira nebe hamlaha, klosan sira nebe servisu laiha, feto faluk sira nebe halerik no seluk-seluk tan.

Lekiraok bot dehan ba lekiraok kiikoan sira: "ukun mesak, ukun tiha ona. Ukun ho koligasaun mos ukun daudaun. Agora fo'o fali ba lekiraok sira maka ukun. Tinan 2012 husik lekiraok sira mak ukun tok".

To'o tinan 2012, lekiraok duni hotu politikus, deputadus, opozisaun no ema hotu-hotu iha Dili laran hodi ba hela iha monte perdido. Lekiraok sira mak tun fali mai Dili, hodi ukun hosi tinan 2012 to'o 2017.

Celso Oliveira,
Gosta Hakerek Historia Badak no Dadolin Timor Nian