My photo
Um escritor, um poeta, um aventureiro,

Friday 3 January 2014

Timor Leste: Ameasa Interna no Externa


                            Ekonomikamente agente infiltrada destroi Estadu Timor 


Buat Ida pratica espionage hasoru interesse nasional Timor Leste nian laos  buat ida foun. Tuir hau nia observasaun, hourik uluk kedas, bainhira sei iha faze luta ba ukun rasik-an mos iha ona pratika espionajen hosi nasaun boot hasoru lideres Timor no activista independentista liu2 sira nebe halo luta iha Frente Clandestina no Frente Diplomatica. Iha momento neba, governo Indonesia ho ninia aliados sira sosa intelijente hosi rai seluk hodi naok informasaun: laptop, mobile phone, pc, etc hosi mala Clandestina no mala Diplomatica Timoroan nian. Buat sira ne'e hotu akontese tamba iha tentativa atu blokeia ou trava movimento independentista Timoroan nian ba ukun rasik-an. 

Ohin loron, hafoin tiha tinan 12 ukun rasik-an, kontinua existi pratika espionajem kontra soberania Timor tamba Timor iha ninia riku soin. Ne'e duni laos novidades kuandu ita rona konaba practica espionajem hasoru interesse nasional Timor Leste nian.

Pratika espionajem atraves hosi dalan legal no illegal. Buat sira ne'e hotu em nome dos interesse espionajem sira ne'e, sira konsidera normal. Sira tama atraves hosi meios governantes, politikus, empresarios, lsm, Igreja, etc.. Infelizmente ita nia Estadu sei fragil hela i ita nia sociedadi sei pura (virgem) hela. Ne'e duni laiha meios sufisiente atu atua kontra pratika espionajem sira ne'e. Sira hanoin katak pratika espionajem sira ne'e legal i normal.


Iha ultimo tinan 2013, Timor Leste hasoru ameasa oi-oin, konserteza iha 2014 kontinua existi ameasa hasoru Timor, liu2 ameasa hasoru soberania tasi Timor. I, atu remata tinan 2014, Estadu lakon tiha ona osan milhoes de milhoes.

Tuir lolos Estado Timor tenki hatene katak moris ne'e hanesan game ou jogo ida. Moris ne'e hanesan catur. Ne'e duni, Estadu Timor kuandu halo jogo tenki manan, tenki sai campiaun. Se Estadu Timor la manan iha jogo ida nia laran, ne'e tamba Estadu sei fraku, sei fragil.

Tuir hau nia observasaun, duranti ne'e Estadu Timor sei fraku tamba Estadu la hatene kontrola ninia sidadaun rasik. No mos Estadu la hatene kontrola sidadaun estranjeiru nebe moris iha Timor. Iha konstituisaun hateten katak sidadaun hotu2 inklui ema estranjeiru tenki moris iha Estadu nia okos. Maibe, iha pratika sidadaun sira (at liu tan sidadaun estranjeiru) mak kontrola, manipula no explora Estadu Timor. Estadu Timor husik deit sidadaun estranjeiru livre i halo buat hotu konforme sira ninia hakarak. Buat ida ne'e mak ita bolu pratika espionajem hodi destroi ita ninia rain.

Pratika espionajem liu hosi destroi povo ninia moral. Ohin loron ita hare'e distribuisaun livre film pornografia, droga, etc.
Politikamente governantes sira halai tuir ritmo nebe ita bolu KKN (Kolusaun, Korupsaun no Nepotismu) hodi kria ona mentalidadi ida katak ema tenki naok mak bele moris.
Ekonomikamente povo ninia moris destruida. Sector agrikultura rasik ohin loron importa sasan barak tebes hodi hamate povo ninia moris. Tenki iha ema balun mak hatama sasan sira ne'e mas infelizmente laiha meios hodi kombate. Ai-han prima nebe bele hetan iha Timor infelizmente importa hotu hosi rai liur.
Koalia konaba sector justisa Timor Leste nia lei sei fraku tebes.

Buat sira ne'e hotu sai tiha ona ameasa ida ba Estadu Timor.  Ne'e duni Estadu Timor tenki hadia lalais ou muda lalais ninia sistema atu nune bele kombate hasoru ameasa externa no interna. 


Hanesan cidadao Timor, hau iha obrigasaun atu fo'o hau nia observasaun konaba situasaun actual iha Timor Leste. 

 Buat sira ne'e hotu mak ita bolu partisapasaun ativa sidadaun nian hodi dezenvolve rai Timor.

Ne'e duni, selain Timor Leste hasoru ameasa externa tamba riku soin iha tasi Timor, Timor Leste mos hasoru ameasa interna. 

PM Xanana Gusmao ema Ida extraordinaria, aman ba nasaun, legendario ba rai no povo Timor. Maibe, nia mesak deit labele halo buat ida. Persiza ema matenek ho nasionalista bo'ot iha nia sorin hodi hadia sistema nebe oras ne'e rungu ranga no fraku hela.  Kazu kontrariu, espionajem sira ne'e sei  halo ameasa interna sai boot i perigozu.

Hanesan cidadao Timor iha obrigasaun moral atu fo'o kontribuisaun hodi hamenus ameasa interna no externa.

Semana diak Timor Leste. 

C.O

No comments:

Post a Comment